Brood om te delen

Aswoensdag

Het was een gebruik uit het oude oosten, om, als je bedroefd was of in een vasten- en bezinningstijd, om dan scheuren te maken in je kleding en as op je hoofd te strooien.
Zo kon iedereen zien waar je mee bezig was. Iets daarvan hebben wij overgenomen in de rituelen, de gebruiken op Aswoensdag.
Omdat we die tijd van soberheid en bezinning op ons af zagen komen, hebben we aan de vooravond nog evengoed feest gevierd, op Vastenavond. Daarna bestrooien we ons hoofd met as, met het askruisje om te laten zien dat we de komende tijd van boete en verzoening serieus willen nemen.

Carnaval en veertigdagentijd of vasten

Nu de dagen weer langer worden en we vol verlangen uitkijken naar het vrolijke voorjaar, is het de tijd van de zotheid van het carnaval feest, dat van oorsprong een heidens lente feest was. Het feest bij uitstek waar nog al eens de rollen worden omgedraaid, om op die manier de draak te steken met het dagelijks leven. Het feest waarbij vrouwen mannenkleren dragen, maar ook waar meisjes prins worden en wat komt er in de jaarlijks optochten allemaal voorbij.
Pausen en bisschoppen hebben geprobeerd dit feest te verbieden. Toen dit niet werkte heeft men er van gemaakt "nog even gek doen en feesten en daarna vasten".

Vasten of met een ander woord 'onthouden' wijst op het onderhouden van ons lichamelijk, maar zeker ook ons geestelijk leven. Vasten in de zin van het onthouden van niet noodzakelijk voedsel om gezond te leven. Een ieder weet voor zichzelf wel wat niet noodzakelijk is.

Carni Vale betekent 'vaarwel vlees'. Hier werd vroeger zeer streng op gelet. Velen van de ouderen onder ons zullen zich het vastentrommeltje nog wel herinneren; de keuze om al dan niet mee te doen was er niet. Het vasten van nu is meer gericht op het geestelijke leven, het lichamelijke vasten kan daarbij een hulp zijn. Het vasten wil een ieder van ons wijzen op dat wat het belangrijkste is, niet het uiterlijk vertoon, maar het innerlijk van elke mens.
Tijd die vroeger niet alleen gebruikt werd om je lichamelijk te reinigen door te vasten, maar ook door je huis te reinigen van het stof van de afgelopen winter. Veertig dagen de tijd om ons te bezinnen op het grootste feest binnen onze kerk "Pasen". Elk jaar opnieuw krijgen we de kans om ons te bezinnen op, waarom en hoe we willen leven.

Hongerdoek,

In veel kerken hangt een hongerdoek, een veelkleurig schilderij op doek. Tijdens de vroege Middeleeuwen ontstond de gewoonte om tijdens de Vasten het priesterkoor met een doek af te sluiten. Men wilde vooral het fraaie hoofdaltaar met zijn kostbare versieringen aan het oog van de kerkgangers onttrekken.
Al die overdadige pracht was moeilijk in overeenstemming te brengen met de aansporing tot vasten en soberheid en boetedoening. In het begin was het gewoon een kaal doek. Maar men ging het al gauw beschilderen met afbeeldingen uit het leven van Jezus, zodat de kerkgangers ook iets te overdenken hadden.
Dat gebruik is in de loop van de tijd verdwenen, maar werd een 25 jaar geleden weer opgepakt door de Duitse Vastenactie. Die gaf schilders uit verschillende landen de opdracht om zo'n hongerdoek te schilderen, vaak met als thema de lezingen van de zondagsliturgie.
Hieronder zie je 2 verschillende hongerdoeken

Jezus deelt brood en vis (Marcus 6)

Wat een drukte langs het water. Moeders en vaders houden hun kinderen dicht bij zich. Ook de moeder van Aron houdt Aron goed vast. Aron is pas vijf jaar en kan nog niet zwemmen. Stel je voor dat hij in het water valt. Daar moet hij voor oppassen.

Jezus is er ook. Alle mensen hebben gezien wat Jezus heeft gedaan. Hij heeft zieke mensen beter gemaakt. Verdrietige mensen heeft hij getroost en er is nog veel meer gebeurd. Maar nu zien ze Jezus vertrekken. Hij gaat in een vissersboot naar de andere kant van het meer. Jezus wil even rust. Het is zo druk geweest.

Maar krijgt Jezus nu ook rust? Nee. Het gaat heel anders.
De mensen willen achter Jezus aan gaan. Hoe moeten ze dat doen? Ze hebben geen boot om naar de andere kant van het water te gaan. Het enige wat ze kunnen doen om bij Jezus te komen is lopen. Lopen langs het water. Naar de andere kant van het meer. Vaders en moeders nemen hun kinderen bij de hand. De kleintjes mogen bij hun papa op de schouders.
Aron loopt aan de hand van zijn vader. Op zijn rug draagt hij een rugzak. Daarin heeft zijn moeder vanmorgen wat brood en een paar visjes gedaan. Je weet tenslotte nooit hoe laat het wordt voordat ze thuis zijn. Voor Aron is het een heel eind lopen naar de andere kant van het meer. Gelukkig mag hij af en toe op zijn vaders schouders zitten.

Natuurlijk is Jezus met de boot eerder aan de andere kant van het water dan al de mensen. Jezus ziet ze aankomen. Hij zucht en kijkt naar Filippus. 'Zeg Filippus, is hier ook een bakker in de buurt?' 'Een bakker', zegt Filippus verbaasd.' 'Waarvoor een bakker?' 'Er moet toch brood komen voor al deze mensen. Ze moeten straks allemaal eten. Kijk eens hoeveel mensen en kinderen daar aankomen. Die moeten we straks allemaal te eten geven.' Filippus schiet in de lach. 'Jezus, al had u een dikke portemonnee vol geld, dan was er nog niet genoeg geld om brood te kopen voor al die mensen. Kijk toch eens.'

Andreas zit aan de andere kant van Jezus.
'Kijk', wijst hij, 'daar zit een jongetje die wat eten bij zich heeft.' Andreas staat op en gaat naar het jongetje toe. Hij zakt door z'n knieën en praat met het jongetje. Even later komt Andreas met het jongetje aan de hand bij Jezus. Het is Aron.
'Mag ik jouw brood en je visjes delen, Aron?' vraagt Jezus. ' Alle mensen krijgen honger en de meesten hebben geen brood bij zich.' Aron knikt verlegen. 'Dat mag best', zegt hij zacht. Snel gaat hij weer terug naar zijn moeder.

Ondertussen zijn alle mensen op het gras gaan zitten. Netjes in groepjes. Vol spanning kijk iedereen naar Jezus. Wat zal er gaan gebeuren? Ook Aron is heel benieuwd. Wat zal Jezus met zijn broodjes doen? Eerst dankt hij God voor het eten. Dan pakt Jezus een van de vijf broodjes van Aron en breekt het in stukken. De leerlingen mogen het brood uitdelen. Zo doet Jezus later ook met de vissen. Aron kijkt eens goed rond. Die broodjes van hem hadden toch allang op moeten zijn? De leerlingen blijven maar delen. Eindelijk stoppen de leerlingen met delen. ledereen heeft genoeg gehad.

Na het eten moet er nog worden opgeruimd. Als er zoveel mensen blijven eten, dan valt er ook eten op de grond. En er blijft nog wat over. Gelukkig willen er wel mensen helpen met opruimen. Ze doen alles in manden. Aron is nieuwsgierig. Hoeveel manden zouden dat er zijn? Samen met zijn vader loopt hij naar de manden toe. Aron kan al goed tellen. Een, twee, drie... acht, negen... elf, twaalf manden vol brood. Verbaasd kijkt Aron naar zijn vader. Hoe kan dat toch? Hij had toch maar vijf broodjes en twee vissen?